Merhaba sevgili 6. sınıf öğrencileri!

Bu ders notu, "6. Sınıf Yazım Kuralları Test 7" testindeki soruları temel alarak hazırlandı. Amacımız, yazım kuralları konusunda karşına çıkabilecek temel konuları bir kez daha gözden geçirmeni sağlamak ve sınavlara daha hazırlıklı girmen için sana yardımcı olmak. Bu notları dikkatlice okuyarak yazım kurallarını pekiştirebilirsin.

🎓 6. Sınıf Yazım Kuralları Test 7 - Ders Notu ve İpuçları

Bu ders notunda, Türkçe yazım kurallarının en sık karşılaşılan ve karıştırılan konularını ele alacağız. Özellikle:

• "mi" Soru Ekinin Yazımı
• "de" Bağlacının ve Hâl Ekinin Yazımı
• "ki" Bağlacının ve Ekinin Yazımı
• Büyük Harflerin Kullanımı (Özel İsimler, Gezegen Adları, Akrabalık Sözcükleri, Tarihler, Yönler)
• Birleşik Kelimelerin Yazımı
• Sayıların Yazımı
• Kısaltmalara Gelen Eklerin Yazımı
• Ses Olaylarından Kaynaklanan Yazım Yanlışları

konularına odaklanacağız. Haydi başlayalım!

1. "Mi" Soru Ekinin Yazımı

• "mi" soru eki, her zaman kendinden önceki kelimeden ayrı yazılır.
• "mi" soru ekinden sonra gelen ekler (zaman ekleri, şahıs ekleri vb.) "mi"ye bitişik yazılır.
• "mi" sadece soru anlamı katmaz; pekiştirme, zaman gibi farklı anlamlar da katabilir. Anlamı ne olursa olsun ayrı yazılır.

Örnekler:
Geliyor musun?
Güzel mi güzel bir ev.
Kar yağdı mı, dışarı çıkamayız.

⚠️ Dikkat: Olumsuzluk eki olan "-me / -ma" ile "mi" soru ekini karıştırma. Örneğin, "gelmiyor" kelimesindeki "mi" soru eki değildir, olumsuzluk ekinin daralmış halidir ve bitişik yazılır.

2. "De" Bağlacının ve Hâl Ekinin Yazımı

• Bağlaç olan "de" / "da": Cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamı bozulmaz veya sadece biraz daralır. Her zaman ayrı yazılır ve "te / ta" şekline dönüşmez.
• Hâl eki olan "-de / -da": Bir yerde bulunma veya bir zamanda olma anlamı katar. Cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamı bozulur. Her zaman kelimeye bitişik yazılır ve "te / ta" şekline dönüşebilir.

Örnekler:
Sen de gel. (Bağlaç, ayrı)
Evde kimse yok. (Hâl eki, bitişik)
Kitaplar masada duruyor. (Hâl eki, bitişik)

💡 İpucu: "De"yi cümleden çıkararak dene. Anlam bozuluyorsa bitişik, bozulmuyorsa ayrı yazılır.

3. "Ki" Bağlacının ve Ekinin Yazımı

• Bağlaç olan "ki": İki cümleyi birbirine bağlar. Cümleden çıkarıldığında anlam bozulur. Her zaman ayrı yazılır.
• İlgi zamiri veya sıfat yapan "-ki": Kelimeye bitişik yazılır. "Benimki", "masadaki" gibi.

Örnekler:
Biliyorum ki sen de geleceksin. (Bağlaç, ayrı)
Seninki daha güzel. (İlgi zamiri, bitişik)
Yarınki sınav zor olacak. (Sıfat yapan ek, bitişik)

⚠️ Dikkat: Bazı "ki"ler kalıplaşmış olduğu için bağlaç olsalar bile bitişik yazılır. Bunları "SOMBAHÇEM" kısaltmasıyla hatırlayabilirsin: Sanki, Oysaki, Mademki, Belki, Halbuki, Çünkü, Meğerki, İllaki.

4. Büyük Harflerin Kullanımı

• Cümle Başı ve Özel Adlar: Her cümlenin ilk kelimesi ve özel adlar (kişi adları, soyadları, şehir adları, ülke adları vb.) büyük harfle başlar.
• Gezegen, Yıldız Adları: "Dünya", "Güneş", "Ay" kelimeleri bilimsel bir terim olarak gezegen anlamında kullanıldığında büyük harfle başlar. Ancak mecazi anlamda veya genel bir ifade olarak kullanıldığında küçük harfle başlar.

Örnekler:
Güneş Sistemi'ndeki Dünya. (Bilimsel, büyük)
Bana dünyalar kadar borcun var. (Mecazi, küçük)

• Akrabalık Bildiren Sözcükler: "Amca", "teyze", "dayı", "hala", "abi", "abla" gibi akrabalık bildiren sözcükler, özel adın önüne gelip unvan veya lakap yerine kullanılmadıkça küçük harfle başlar.

Örnekler:
Mehmet amcam geldi. (Akrabalık, küçük)
Ayşe Teyze çok iyi biridir. (Unvan/lakap, büyük)

• Yön Adları: Yön adları (doğu, batı, kuzey, güney) tek başına kullanıldığında küçük harfle başlar. Ancak bir bölgeyi, medeniyeti veya kültürü ifade ettiğinde büyük harfle başlar.

Örnekler:
Rüzgar güneydoğudan esiyor. (Yön, küçük)
Batı medeniyeti. (Kültür, büyük)

• Tarihler: Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adları büyük harfle başlar. (Örneğin, "17 Nisan Çarşamba", "3 Haziran"). Belirli bir tarih bildirmeyen ay ve gün adları küçük harfle başlar.

Örnekler:
Sınav Mayıs'ın 15'inde yapılacak. (Belirli, büyük)
Her pazartesi spor yaparım. (Belirsiz, küçük)

• Kurum, Kuruluş, Dergi Adları: Özel adlar gibi büyük harfle başlar. (Örneğin, "Türk Dili Dergisi", "Galata Kulesi").
• Unvanlar ve Saygı Sözleri: Özel adlarla birlikte kullanılan unvanlar ve saygı sözleri büyük harfle başlar. (Örneğin, "Cevdet Bey", "Mehmet Bey").

5. Birleşik Kelimelerin Yazımı

• Bazı birleşik kelimeler bitişik yazılır: "hiçbir", "birçoğu", "birkaç", "birdenbire" gibi.
• Bazı birleşik kelimeler ayrı yazılır: "her şey", "bir şey", "bir takım" (belirsizlik anlamında) gibi.

💡 İpucu: "Şey" kelimesi her zaman ayrı yazılır: "her şey", "bir şey", "çok şey".

6. Sayıların Yazımı

• Metin içinde sayılar genellikle yazıyla yazılır: "iki yüz elli", "üçer".
• Sıra sayıları rakamla yazıldığında ya sonuna nokta konur (5.) ya da kesme işaretiyle ek ayrılır (5'inci, 8'inci). Her ikisi birden (5.'inci) kullanılmaz.
• Üleştirme sayıları (paylaştırma) rakamla değil, yazıyla yazılır: "üçer", "beşer". (3'er veya 5'er yazımı yanlıştır).

Örnekler:
Beşinci sınıf. (Doğru)
5. sınıf. (Doğru)
5'inci sınıf. (Doğru)
Üçer elma dağıttık. (Doğru)

7. Kısaltmalara Gelen Eklerin Yazımı

• Büyük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen ekler kesme işaretiyle ayrılır ve kısaltmanın okunuşuna göre değil, kısaltmanın son harfinin okunuşuna göre gelir.

Örnekler:
SGK'dan (Se Ge Ka'dan değil, Se Ge Ke'den olmalıydı)
TDK'nin (Te De Ke'nin)
THY'de (Te He Ye'de)

⚠️ Dikkat: Bazı kısaltmalar kelime gibi okunur (örn. ASELSAN). Bu durumda ek, kelimenin okunuşuna göre gelir: ASELSAN'dan.

8. Ses Olaylarından Kaynaklanan Yazım Yanlışları

• Bazı kelimelerin yazımında ses olaylarına (ünlü daralması, ünsüz benzeşmesi vb.) dikkat etmek gerekir.

Örnek:
"bilinmiyenin" yerine "bilinmeyenin" (ünlü daralması olmaması gerekir)

Sevgili öğrenciler, yazım kuralları bol tekrar ve dikkat gerektiren bir konudur. Bu ders notundaki bilgileri düzenli olarak gözden geçirerek ve bol bol alıştırma yaparak bu konuda çok başarılı olabilirsiniz. Unutmayın, doğru yazım kendinizi daha iyi ifade etmenizi sağlar ve yazılı iletişimde çok önemlidir!

Başarılar dilerim!