Sorunun Çözümü
- Türkçede "de" veya "da"nın doğru yazılıp yazılmadığını anlamak için, onu cümleden çıkarırız.
- Eğer "de/da" çıkarıldığında cümle hâlâ anlamlı oluyorsa, bu bir bağlaçtır ve ayrı yazılmalıdır.
- Eğer "de/da" çıkarıldığında cümle anlamsız oluyorsa, bu bir ektir ve kelimeye bitişik yazılmalıdır.
- A) Bahçede pek meyve vermiyor. cümlesinde "de"yi çıkarırsak, "Bahçe pek meyve vermiyor." cümlesi oluşur. Bu cümle anlamlıdır. Bu durumda "de" ayrı yazılmalıydı: "Bahçe de pek meyve vermiyor." Bitişik yazıldığı için burada bir yazım yanlışı yapılmıştır.
- B) Bu çocuklarda çalışma hırsı var. cümlesinde "da"yı çıkarırsak, "Bu çocuklar çalışma hırsı var." cümlesi anlamsız olur. Bu nedenle "da" bitişik yazılmalıdır ve doğru yazılmıştır.
- C) Kazada yüzü de yaralanmış. cümlesinde iki tane "de/da" vardır. "Kazada" kelimesindeki "da" çıkarıldığında cümle anlamsız olur, bu yüzden bitişik yazımı doğrudur. "yüzü de" kelimesindeki "de" çıkarıldığında "Kazada yüzü yaralanmış." cümlesi anlamlı olur, bu yüzden ayrı yazımı doğrudur.
- D) Sende aradığımız kitap varmış. cümlesinde "de"yi çıkarırsak, "Sen aradığımız kitap varmış." cümlesi anlamsız olur. Bu nedenle "de" bitişik yazılmalıdır ve doğru yazılmıştır.
- Doğru Seçenek A'dır.