Sorunun Çözümü
Bir cümlede "amaç" ilişkisinin olup olmadığını anlamak için, eylemin hangi hedef doğrultusunda yapıldığını sorgularız. Genellikle "ne amaçla?", "niçin?" sorularına cevap verir. Amaç-sonuç cümlelerinde, amaç henüz gerçekleşmemiştir ve bir hedefe yöneliktir. Neden-sonuç cümlelerinde ise eylemin gerçekleşme sebebi belirtilir ve neden zaten gerçekleşmiştir.
- A) Kitap okumaya kütüphaneye gitti.
"Kütüphaneye gitme" eyleminin amacı "kitap okumak"tır. Burada bir amaç-sonuç ilişkisi vardır. (Ne amaçla gitti? Kitap okumak amacıyla.) - B) Arkadaşlarıyla barışmak için bir hediye aldı.
"Hediye alma" eyleminin amacı "arkadaşlarıyla barışmak"tır. Burada da bir amaç-sonuç ilişkisi vardır. (Ne amaçla hediye aldı? Barışmak amacıyla.) - C) Hava soğuk olduğu için dışarı çıkmak istemiyordu.
"Dışarı çıkmak istememe" eyleminin nedeni "havanın soğuk olması"dır. Burada bir neden-sonuç ilişkisi vardır. Hava soğuk olduğu için (neden) dışarı çıkmak istemiyor (sonuç). Bu cümlede bir amaç değil, bir durumun sebebi belirtilmiştir. - D) Onunla karşılaşmayayım diye başka bir yoldan buraya gelmiş.
"Başka bir yoldan gelme" eyleminin amacı "onunla karşılaşmamak"tır. Burada da bir amaç-sonuç ilişkisi vardır. (Ne amaçla başka yoldan geldi? Karşılaşmamak amacıyla.)
Bu analizlere göre, C seçeneğindeki cümlede bir amaç değil, bir neden-sonuç ilişkisi bulunmaktadır.
Cevap C seçeneğidir.