Merhaba sevgili 4. sınıf öğrencileri!

Bugün, kahramanlıklarla dolu Milli Mücadele dönemimizi daha iyi anlamak için harika bir ders notu hazırladım. Bu notlar, testlerde karşına çıkabilecek önemli bilgileri özetliyor ve aklında kalması gereken kritik noktaları vurguluyor. Haydi, geçmişimize doğru heyecanlı bir yolculuğa çıkalım!

🎓 4. Sınıf Bir Kahramanlık Destanı: Milli Mücadele Test 1 - Ders Notu ve İpuçları

Bu ders notu, Milli Mücadele döneminin başlangıcından önemli savaşlara, kahraman komutanlarımızdan işgallerin sonuçlarına kadar pek çok konuyu kapsıyor. Mustafa Kemal Atatürk'ün hayatı, askerlik görevleri, Milli Mücadele'yi başlatma süreci, cepheler ve bu cephelerdeki kahramanlıklar ana başlıklarımız olacak.

Mustafa Kemal Atatürk'ün Hayatı ve Eğitimi

• Eğitim Hayatı: Mustafa Kemal, başarılı bir asker ve lider olmak için farklı şehirlerde okullara gitti.
• Okuduğu Şehirler:
  • Selanik: Doğduğu şehir ve ilk okullarına gittiği yer.
  • Manastır: Askeri İdadi'yi (lise) okuduğu şehir.
  • İstanbul: Harp Okulu ve Harp Akademisi'ni okuyarak askerlik eğitimini tamamladığı şehir.
• Okuduğu Önemli Okullar:
  • Mahalle Mektebi
  • Şemsi Efendi Mektebi
  • Selanik Askeri Rüştiyesi (ortaokul)
  • Manastır Askeri İdadisi (lise)
  • İstanbul Harp Okulu
  • İstanbul Harp Akademisi
• 💡 İpucu: Mustafa Kemal'in eğitim hayatında İzmir diye bir şehir yoktur. Selanik, Manastır ve İstanbul'u unutma!

Mustafa Kemal Atatürk'ün Askerlik Hayatının Başlangıcı ve Önemli Görevleri

• Trablusgarp Savaşı (1911):
  • İtalya, Osmanlı toprağı olan Trablusgarp'a saldırdı.
  • Mustafa Kemal, gönüllü olarak bu savaşa katıldı.
  • Derne ve Tobruk gibi yerlerde yerli halkı örgütleyerek İtalyanlara karşı büyük başarılar kazandı. Bu, onun liderlik ve yetenekli bir asker olduğunun ilk kanıtıdır.
• Çanakkale Savaşları (1915):
  • Mustafa Kemal, 19. Tümen Komutanı olarak görev yaptı.
  • Arıburnu, Anafartalar, Conkbayırı gibi önemli yerlerde düşmanı durdurarak büyük zaferler kazandı.
  • Bu başarılarından dolayı halk arasında "Anafartalar Kahramanı" olarak tanındı. Bu savaşlar onun vatansever ve başarılı bir komutan olduğunu gösterdi.
• Diğer Cepheler: I. Dünya Savaşı sırasında Kafkas ve Suriye cephelerinde de görev yaptı.
• ⚠️ Dikkat: Sakarya, Çanakkale Savaşları'nda Mustafa Kemal'in görev yaptığı bir yer değildir. Sakarya, Milli Mücadele döneminde yapılan önemli bir savaştır.

Mondros Ateşkes Antlaşması ve Ülkemizin İşgali

• Mondros Ateşkes Antlaşması (30 Ekim 1918): I. Dünya Savaşı'ndan sonra imzalanan ve Osmanlı Devleti için çok ağır şartlar içeren bir antlaşmadır.
• Antlaşmanın Önemli Maddeleri:
  • İstanbul ve Çanakkale Boğazları düşman devletlerin kontrolüne geçti.
  • Türk ordusu dağıtılacak, silahlarına el konulacaktı.
  • İtilaf Devletleri (düşman devletler), güvenliklerini tehdit eden bir durum olursa istedikleri yeri işgal edebileceklerdi.
• İşgaller: Bu antlaşmadan sonra ülkemizin dört bir yanı düşmanlar tarafından işgal edilmeye başlandı.
• Kim Nereyi İşgal Etti?
  • Yunanistan: İzmir ve Batı Anadolu'daki bazı yerler.
  • İngiltere: İstanbul, Samsun, Musul gibi stratejik yerler.
  • Fransa: Antep, Urfa, Maraş gibi Güney Anadolu şehirleri.
  • Ermeniler: Doğu Anadolu'daki bazı yerler.
  • İtalya: Antalya, Konya gibi Güneybatı Anadolu şehirleri.
• ⚠️ Dikkat: Mondros Antlaşması'nın maddeleri ülkemizi savunmasız bırakmayı amaçlıyordu. İşgalci devletleri ve işgal ettikleri yerleri karıştırmamaya özen göster. Örneğin, Samsun'u İngilizler, Antep'i Fransızlar işgal etmiştir.

Milli Mücadele'nin Başlangıcı ve Teşkilatlanma

• Mustafa Kemal'in Samsun'a Çıkışı (19 Mayıs 1919): Mustafa Kemal, ülkenin işgal altında olduğunu görünce, Türk halkını işgallere karşı uyandırmak ve örgütlemek için Samsun'a çıktı.
• Havza Genelgesi ve Amasya Genelgesi: Bu genelgelerle halka işgalleri protesto etmeleri ve milli bilinci güçlendirmeleri çağrısı yapıldı. Mustafa Kemal'in amacı, halkı işgallere karşı örgütlemek ve milli bilinci güçlendirmekti.
• Erzurum ve Sivas Kongreleri:
  • Bu kongrelerde, ülkenin kurtuluşu için önemli kararlar alındı.
  • Özellikle Sivas Kongresi'nde, bölgesel olarak kurulan tüm milli cemiyetler (dernekler) birleştirildi.
  • 💡 İpucu: Milli cemiyetlerin birleştirilmesi, dağınık olan direnişi tek bir merkezden yönetmek ve daha güçlü olmak içindi. Bu, Milli Mücadele'nin başarısı için çok önemli bir adımdı.
• Mitingler ve Kongreler: İşgallere karşı milli bilinci uyandırmak için halkın katılımıyla mitingler düzenlendi ve kongreler yapıldı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin Açılması ve Ankara'nın Önemi

• İstanbul'un İşgali: Osmanlı Mebusan Meclisi'nin (o zamanki meclis) Misakımillî kararlarını kabul etmesi üzerine, İtilaf Devletleri 16 Mart 1920'de İstanbul'u işgal etti ve Mebusan Meclisi'ni dağıttı.
• TBMM'nin Açılması (23 Nisan 1920): Bu durum karşısında Mustafa Kemal, Ankara'da millet adına karar verebilecek yeni bir meclis, yani Büyük Millet Meclisi'ni açtı.
• Ankara'nın Merkezi Olması: TBMM'nin açılmasıyla birlikte Ankara, Milli Mücadele'nin kesin olarak merkezi oldu. Artık tüm kararlar Ankara'dan alınacak ve mücadele buradan yönetilecekti.

Milli Mücadele Cepheleri ve Önemli Şahsiyetler

Milli Mücadele döneminde düşmanlarla üç ana cephede savaşıldı:

• Doğu Cephesi:
  • Kiminle savaşıldı: Ermeniler.
  • Önemli Komutan: Kazım Karabekir Paşa.
  • Sonuç: Kazım Karabekir Paşa komutasındaki ordumuz Ermenileri yenerek Gümrü Antlaşması'nı imzaladı ve Doğu Cephesi kapandı.
• Güney Cephesi:
  • Kiminle savaşıldı: Fransızlar ve onlarla işbirliği yapan Ermeni çeteleri.
  • Önemli Kahramanlar: Bu cephede halkımız, Kuvayımilliye (milli kuvvetler) ruhuyla kahramanca savaştı.
  • Maraş'ta: Sütçü İmam
  • Antep'te: Şahin Bey
  • Adana'da: Rahime Hanım
  • ⚠️ Dikkat: Demirci Mehmet Efe, Güney Cephesi kahramanlarından değildir; Batı Cephesi'nde görev yapmıştır.
  • Sonuç: Halkımızın direnişi ve daha sonra Düzenli Ordu'nun başarılarıyla Fransızlar geri çekildi ve Ankara Antlaşması ile bu cephe kapandı.
• Batı Cephesi:
  • Kiminle savaşıldı: Yunanlılar.
  • Önemli Komutanlar: İlk savaşlarda İsmet İnönü, Sakarya ve Büyük Taarruz'da Mustafa Kemal Atatürk.
  • Önemli Savaşlar ve Sonuçları:
    • I. İnönü Savaşı: Kazanıldı.
    • II. İnönü Savaşı: Kazanıldı.
    • Kütahya-Eskişehir Savaşları: Kaybedildi. (Bu savaşlardan sonra Mustafa Kemal Başkomutan oldu.)
    • Sakarya Meydan Savaşı: Kazanıldı. Bu zaferden sonra Mustafa Kemal'e Mareşallik rütbesi ve Gazilik unvanı verildi.
    • Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi: Kazanıldı. Bu savaşla düşman tamamen yurdumuzdan atıldı.
  • Mareşallik Unvanı: Mustafa Kemal'in teklifiyle TBMM tarafından Fevzi Çakmak'a da Mareşallik unvanı verilmiştir.

Sevgili öğrenciler, bu notları dikkatlice okuyarak Milli Mücadele dönemini çok daha iyi anlayacak ve testlerde başarılı olacaksınız. Unutmayın, bu kahramanlık destanı, bağımsızlığımızı nasıl kazandığımızı gösteren çok önemli bir derstir!

Başarılar dilerim!