Merhaba sevgili 4. sınıf öğrencileri!

Bu ders notu, "Kültür ve Miras" konularındaki bilgilerinizi tazelemek ve testteki soruları daha iyi anlamanıza yardımcı olmak için hazırlandı. Milli Mücadele Dönemi'nden kültürel mirasımıza, aile tarihimizden geleneksel oyunlarımıza kadar birçok önemli konuyu birlikte gözden geçireceğiz. Haydi, bilgilerinizi pekiştirmeye başlayalım!

🎓 4. Sınıf Kültür ve Miras Test 4 - Ders Notu ve İpuçları

Bu test, ağırlıklı olarak Milli Mücadele Dönemi'ndeki önemli olayları, kahramanları ve cepheleri; ayrıca kültürel mirasımızın önemli unsurlarını, geleneksel çocuk oyunlarını ve aile tarihimizi öğrenme becerilerinizi ölçmektedir.

1. Milli Mücadele Dönemi ve Kurtuluş Savaşı

• Mondros Ateşkes Antlaşması:
  • I. Dünya Savaşı sonunda Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan bir antlaşmadır.
  • Bu antlaşma ile Türk ordusu dağıtılmış, silahlarına el konulmuş, İstanbul ve Çanakkale Boğazları düşman kontrolüne geçmiş ve düşman devletlere istedikleri yerleri işgal etme hakkı verilmiştir.

  • ⚠️ Dikkat: Mondros Ateşkes Antlaşması, Osmanlı Devleti'nin fiilen sona erdiğini ve Anadolu'nun işgallere açık hale geldiğini gösterir.

• Mustafa Kemal Atatürk ve Milli Mücadele'nin Başlangıcı:
  • Mustafa Kemal, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkarak Milli Mücadele'yi başlatmıştır.
  • Genelgeler ve Kongreler: Havza Genelgesi, Amasya Genelgesi, Erzurum Kongresi ve Sivas Kongresi gibi önemli adımlar atılmıştır. Bu genelge ve kongrelerin temel amacı, işgallere karşı Türk halkını örgütlemek, milli bilinci güçlendirmek ve vatanın kurtuluşu için ortak bir yol haritası belirlemektir.

  • 💡 İpucu: Bu dönemdeki çalışmalar, halkın bağımsızlık ruhunu canlandırmış ve Kurtuluş Savaşı'nın temellerini atmıştır.

• Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) Açılması:
  • İtilaf Devletleri'nin İstanbul'u işgal edip Mebusan Meclisi'ni dağıtması üzerine, Mustafa Kemal Ankara'da millet adına karar alabilecek yeni bir meclis olan Büyük Millet Meclisi'ni açmıştır (23 Nisan 1920).
• Kurtuluş Savaşı Cepheleri:
  • Kurtuluş Savaşı üç ana cephede yapılmıştır: Doğu, Güney ve Batı Cephesi.
  • Doğu Cephesi:
    • Ermenilerle mücadele edilmiştir.
    • Komutanı Kazım Karabekir Paşa'dır.
    • Bu cephedeki başarılar sonucunda Gümrü Antlaşması imzalanmış, Doğu Anadolu düşman işgalinden kurtarılmıştır. Bu antlaşma, TBMM'nin uluslararası alandaki ilk siyasi başarısıdır.
  • Güney Cephesi:
    • Fransızlar ve onlarla iş birliği yapan Ermenilerle mücadele edilmiştir.
    • Maraş, Antep, Urfa gibi şehirlerde halkın kendi imkanlarıyla gösterdiği kahramanlıklar önemlidir.
    • Bu cephedeki mücadeleler sonucunda Ankara Antlaşması imzalanmıştır.
  • Batı Cephesi:
    • Yunanlılarla mücadele edilmiştir.
    • I. İnönü, II. İnönü, Kütahya-Eskişehir, Sakarya Meydan Muharebesi ve Büyük Taarruz gibi önemli savaşlar bu cephede yaşanmıştır.
    • Sakarya Meydan Muharebesi'ndeki başarılarından dolayı Mustafa Kemal Atatürk'e Gazilik ve Mareşallik unvanları verilmiştir.
    • Büyük Taarruz, Kurtuluş Savaşı'nın son ve en büyük savaşıdır.

  • 💡 İpucu: Her cephenin hangi düşmanla savaşıldığını ve önemli komutanlarını veya antlaşmalarını bilmek çok önemlidir.

• Çanakkale Savaşları:
  • I. Dünya Savaşı sırasında yaşanan, Mustafa Kemal'in büyük başarılar gösterdiği önemli bir savaştır.
  • Mustafa Kemal, bu savaşlarda Arıburnu, Anafartalar ve Conkbayırı gibi kritik noktalarda düşmanı bozguna uğratmıştır.

  • ⚠️ Dikkat: Çanakkale Savaşları, Kurtuluş Savaşı'ndan önce, I. Dünya Savaşı'nın bir parçası olarak gerçekleşmiştir.

2. Kültürel Mirasımız

• Milli Kültür Öğeleri:
  • Milli kültürümüzü oluşturan birçok öge vardır. Bunlar arasında mimari eserler (örneğin, Mimar Sinan'ın Selimiye Camisi), el sanatları, gelenek ve görenekler, halk oyunları, türküler, yemeklerimiz ve dilimiz yer alır.

  • 💡 İpucu: Kültürel mirasımız, geçmişten günümüze aktarılan ve bizi biz yapan değerlerdir.

• Geleneksel Çocuk Oyunları:
  • Çelik çomak, yakar top, beştaş, dokuz kiremit, yüzük kimde gibi oyunlar, geçmişten günümüze gelen ve çocukların birlikte eğlenmesini sağlayan kültürel mirasımızın önemli bir parçasıdır.

3. Aile Tarihi ve Sözlü Tarih Çalışması

• Soy Ağacı:
  • Soy ağacı, ailemizin geçmişini, büyüklerimizi ve akrabalık ilişkilerini gösteren bir şemadır.
  • Dedelerimiz, ninelerimiz, amcalarımız, teyzelerimiz, dayılarımız ve halalarımız gibi akrabalık bağlarını anlamamızı sağlar.

  • ⚠️ Dikkat: Soy ağacında kimin kiminle akraba olduğunu doğru bir şekilde takip etmek önemlidir.

• Sözlü Tarih Çalışması:
  • Geçmişte yaşanmış olaylar hakkında, o olayları yaşamış veya tanık olmuş kişilerden bilgi toplama yöntemidir.
  • Sözlü tarih çalışması yaparken izlenmesi gereken adımlar şunlardır:
    1. Konu belirleme: Ne hakkında bilgi toplamak istediğine karar verme.
    2. Görüşme yapılacak kişiyi belirleme: Konuyla ilgili bilgi sahibi olabilecek kişiyi seçme.
    3. Sorular hazırlama: Görüşme sırasında sorulacak soruları önceden belirleme.
    4. Görüşme yapma: Belirlenen kişiyle konuşma, notlar alma veya ses kaydı yapma.
    5. Notları düzenleme ve sunum haline getirme: Toplanan bilgileri düzenleyerek bir rapor veya sunum oluşturma.

  • 💡 İpucu: Sözlü tarih, yazılı kaynaklarda bulunmayan kişisel deneyimleri ve anıları öğrenmek için harika bir yoldur. Kendi aile büyüklerinizle de bu tür bir çalışma yapabilirsiniz!

Umarım bu ders notları, sınavlarınıza hazırlanırken size çok yardımcı olur. Başarılar dilerim!