İnsanın doğaya etkisi 9.Sınıf Coğrafya


Kategoriler: 9. Sınıf Coğrafya, Çevre ve Toplum, Coğrafya

Doğal çevreyi oluşturan dört unsur şunlardır;

Atmosfer (Hava küre): İçerdiği gazlarla canlılara yaşama imkanı sunar. Hava olayları bu kürede meydana gelir.

Litosfer (Taşküre): Yer kabuğunun üst kısmıdır. İnsanlar yaşam alanlarını, ekonomik faaliyetlerini litosfer üzerinde gerçekleştirir.

Hidrosfer (Su küre): Su, canlıların temel yaşamsal ihtiyacıdır.

Biyosfer (Canlı küre): Doğal çevreyi oluşturan bitki ve hayvanların oluşturduğu çevredir. İnsanlar yaşamsal faaliyetlerini devam ettirmek için bu canlılarla etkileşim içerisindedir.

İnsanoğlunun faaliyetleri sonunda doğal çevreyi oluşturan dört ortamdaki etkileri şu şekilde örneklendirilebilir;

Atmosfer’de

  • Havaya çeşitli yabancı maddelerin karıştırılması hava kirliliğine, asit yağmurlarının oluşmasına neden olur. Asit yağmurlarıysa insanlara, hayvanlara, bitkilere, toprağa, suya, tarihi binalara zarar verir.
  • Hava kirliliği insanlarda solunum yolu hastalıklarına neden olur. Yaşam kalitesini düşürür.
  • Kloroflorokarbon (CFC) gazların salınması ozon tabakasında seyretmeye neden olur. Bu durum ultraviyole ışınların yeterince tutulmadan yeryüzüne ulaşmasına ve başta cilt rahatsızlığının oluşmasına neden olur.
  • Atmosfere salınımı yapılan karbon gazları (fosil yakıtların tümünde karbon salınımı vardır.) küresel ısınmanın başlıca sebebidir.

Litosfer’de

  • Yanlış arazi kullanımı nedeniyle artan erozyon
  • Yerleşim alanlarının yanlış arazi kullanımı nedeniyle tarım arazilerine doğru genişlemeleri, tarım arazilerinin daralması, tarımsal üretimin azalması
  • Yol yapımı çalışmalarının heyelan artışına neden olması
  • Maden bölgelerinin işletmeye açılmasıyla, yüzey şekillerinde değişim olması, doğal yapının bozulması
  • Tarımda kullanılan aşırı dozdaki kimyasal ilaçlar toprağın kirlenmesine neden olur.

Hidrosfer’de

  • Akarsu ve göl sularının aşırı kullanılması, içme ve kullanma suyu temininde sorunlara yol açar.
  • Akarsu ve göllerin kuruması, biyoçeşitliliğin zarar görmesine, toprakta aşırı tuzlanmaya, hidrolojik enerji üretiminde azalma olmasına neden olur.
  • Kıyıların doldurularak kullanıma açılması, doğal yapıyı bozduğu gibi bu yerlerin sık sık doğal afetlerden zarar görmesine neden olur.
  • Gerek endüstriyel gerekse evsel atıkların sulara karışması, su kirliliğine, su ürünleri üretiminde azalmaya, içme ve kullanma su temininin güçleşmesine, bulaşıcı hastalıklarda artışa, biyoçeşitliliğin zarar görmesine neden olur.

Biyosfer’de

  • Orman tahribatı, toprak erozyonunun artmasına, biyolojik çeşitliliğin azalmasına, çölleşme etkisinin ortaya çıkmasına neden olur.
  • Meraların yanlış kullanılması ve tahribatı, erozyonun artmasına ve hayvancılık faaliyetlerinin olumsuz etkilenmesine neden olur.
  • Bitki örtüsündeki tahribatın neden olduğu erozyon, tarım topraklarının da zarar görmesine neden olursa bu durum açlık – kıtlık gibi geri dönülemez felaketlere kadar uzanan sonuçlar doğurabilir.
  • Yanlış avlanma, bazı av hayvanlarının sayısının azalmasına hatta türlerin yok olmasına neden olabilir.



] }


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar