ELEKTRİK YÜKLERİ VE ELEKTRİKLENME


ELEKTRİK YÜKLÜ CİSİMLER


Kışın soğuk ve kuru havalarda, kollarımızın ve bacaklarımızın hareketi, giysilerimizin birbiri ile sürtünmesine yol açar. Halı üzerinde yürüdükten sonra bir arkadaşımıza değdiğimizde veya metal bir kapı tokmağına dokunduğumuzda “çıt” diye bir ses çıkar ve birden hafif bir acı duyarak irkiliriz. Çoğu zaman yünlü kazağımızı çıkartırken kulaklarımızda hafif bir karıncalanma ile birlikte çıtırtılar duyarız. Karanlık bir odada ise sesle beraber küçük kıvılcımların da çıktığını görebiliriz.

Duş alıp saçımızı kuruttuktan sonra plastik tarakla tararken saç tellerimizin birbirini ittiğine ve saçlarımızın kabardığına şahit olmuşuzdur. Çocuk parkında plastik kaydırakta bir süre kayan çocukların saçlarının kabarıp dimdik olduğunu görürüz. Televizyon ekranı, plastik kasalı radyo gibi araçların üstü kuru bezle silindiği hâlde kısa sürede tozlanır. Bütün bu
olaylar elektriklenme ile ilgilidir.

Elektrik yüklü cisimlerin birbirini itmesi ya da çekmesi iki farklı elektrik yükü olduğunu gösterir. Cisimler arasındaki itme ve çekme şeklindeki etkileşimler elektriklenme adı verilen bir olayın sonucudur.

Yün kumaşa sürtülmüş ebonit çubuk, yün kumaşa sürtüldükten sonra asılan başka bir ebonit çubuğa yaklaştırılırsa iki ebonit çubuk birbirini İter. İpek kumaşa sürtülmüş cam çubuk, ipek kumaşa sürtüldükten sonra asılan başka bir cam çubuğa yaklaştırılırsa iki cam çubuk birbirini iter. İpek kumaşa sürtülmüş cam çubuk, yün kumaşa sürtüldükten sonra asılan ebonit çubuğa yaklaştırılırsa iki çubuk birbirini çeker.

Bilim insanları elektrik yüklerini pozitif “+” ve negatif “-” yük olarak adlandırmışlardır. Cam ve cam gibi davranan cisimler pozitif yüklenebilen cisimler, ebonit çubuk ve ebonit çubuk gibi davranan cisimler ise negatif yüklenebilen cisimlerdir. Üzerindeki pozitif yük sayısı negatif yük sayısından fazla olan cisimler pozitif yüklü cisimler, negatif yük sayısı pozitif yük sayısından fazla olan cisimler ise negatif yüklü cisimlerdir. Pozitif ve negatif yük sayıları eşit olan cisimler ise nötr (yüksüz) cisimler olarak adlandırılır. Nötr cisim, üzerinde yük bulunmayan cisim demek değildir.


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar