- Dört dizelik bentlerden oluşur.
- Uyak düzeni aaaa / bbba / ccca
- En az üç, en çok altı bent halinde yazılır.
- Övgü, yergi, din, öğretici, aşk ve felsefi konular işlenebilir.
- Divan edebiyatında Nedim, Tanzimat Edebiyatı’nda Namık Kemal bu türün en başarılı temsilcileridir.
- Murabba, 4’er dizelik bentlerle kurulan nazım biçimidir.
- Murabba, en az 3, en çok 7 bent olur.
Başlıca çeşitleri şunlardır:
a) Terbî (dörtleme): Bir ozanın bir gazelinin her beyitinin üstüne başka bir ozanın ikişer dize eklemesiyle, söz konusu gazel murabba haline gelir. Eklenen dizelerin aynı ölçüyle yazılmış bulunması, beyitlerin 1’inci dizeleriyle uyaklı olması ve eklendikleri beyitle anlamca kaynaşması gerekir. Eklenen dizeler, ayraç içinde gösterilmiştir: (aa)aa (bb)ba (cc)ca…
b) Şarkı:
- Murabbadan doğmuş nazım biçimidir.
- Bestelenerek söylenmek için yazılır.
- Edebiyatımızda daha çok, XVII. yüzyıldan sonra görülür.
- Halk edebiyatımızdaki koşma ya da türkü nazım şeklinden türemiş olması da kuvvetli bir ihtimaldir.
- Şarkılar, bestelenmek için yazılır. Bu yüzden şarkılarda aruzun kısa ve oynak vezinleri kullanılır.
- Oldukça sade ve canlı bir konuşma dili ile söylenen şarkıda, murabbaya nazaran daha hafif aşk konuları, günlük maceralar, şuh edalar ve bazen ilân-ı aşk havaları işlenir.
- Türk edebiyatında şarkının en güzel örneklerini Nedim vermiştir. En çok şarkı yazan sanatçı ise Enderunlu Vasıf’tır. İlk örneklerini ise XVII. yüzyılda Naili vermiştir.
- Şarkı, iki bentten beş bende kadar olabilir. Her bendin en kuvvetli olması gereken üçüncü mısrasına miyan ya da miyanhane adı verilir.
- Her bendin sonunda tekrarlanan dizeye nakarat adı verilir. Şarkıların çoğu, dizilişi bakımından murabbaya benzer.
- Aşk, sevgili, ayrılık, içki gibi konularda yazılır.
- Aruz ölçüsünün her kalıbıyla yazılan şarkının son bendinde şairin mahası geçer.
- Kafiye düzeni ilk bentte değişiklikler gösterir.
