Coğrafya, konuları bakımından fiziki coğrafya, beşeri ve ekonomik coğrafya ve bölgesel coğrafya olmak üzere üçe ayrılır.
Fiziki Coğrafya
Doğal sistemlerdeki fiziki olayları inceler. Başlıca bilim dalları şunlardır;
Jeomorfoloji: Yer şekillerinin oluşumunda etkili olan iç ve dış kuvvetlerin neler olduğunu ve hangi yer şekillerini oluşturduğunu ele alan bilim dalıdır. Yer şekillerini (dağ, ova, plato, vb.) gruplandırır ve bunların oluşumu ile yeryüzündeki dağılışını açıklar.
Klimatoloji: Sıcaklık, basınç, rüzgâr, nem ve yağış gibi iklim olaylarının yıllık ya da uzun yıllar ortalamalarını ele alır. Bunların yeryüzündeki dağılışını ve özelliklerini belirtir. İklim tipleri ve dağılışları hakkında bilgi verir.
Biyocoğrafya: Topluluklar halindeki bitki ve hayvanların yeryüzündeki dağılışını ve bu dağılışta etkili olan faktörleri inceler.
Hidrografya: Okyanus ve denizlerdeki su hareketlerini, karalardaki yer altı ve yer üstü sularının dolaşımını ve özelliklerini inceler.
Toprak coğrafya: Yeryüzündeki toprakların dağılışını ve özelliklerini inceler.
Doğal Afetler Coğrafyası: Yeryüzünde meydana gelen afetlerin dağılışını ve özelliklerini inceler.
Kartografya: Haritaların hazırlanışı ve haritalardan yararlanma ilkeleri gibi konuları inceler.
Matematik Coğrafya: Evren, Güneş sistemini ve Dünyayı bir bütün olarak ele alarak inceleyen coğrafya bilimidir. Bu bilim dalı çeşitli ölçümler yaparak elde ettiği verileri sayısal yönden değerlendirerek gök cisimlerinin şekilleri, yapıları, düzenleri ve ilişkilerini ortaya çıkarır. Matematik coğrafya uzaktan algılama, hava fotoğrafları, kartografya ve coğrafi istatistik olmak üzere alt dallara ayrılır.
Beşeri ve Ekonomik Coğrafya
Beşeri ve ekonomik coğrafya, insanın doğal sistemler içindeki faaliyetini inceler. Başlıca bilim dalları şunlardır;
Nüfus Coğrafyası: Nüfus artışını, yoğunluğunu, kır ve kent nüfusunu, bunların dağılışında etkili olan etmenleri ve özellikleri inceler.
Yerleşme Coğrafyası: Doğal ortamın özelliklerinin yerleşme tipleri üzerindeki etkilerini ve yerleşme biçimlerinin dağılışını inceler.
Sanayi Coğrafyası: İklim, yer şekilleri, ulaşım ve ham madde kaynaklarının sanayi işlevleri üzerindeki etkilerini ve sanayi bölgelerinin dağılışını inceler.
Ulaşım Coğrafyası: Ulaşımın önemini ve ulaşım ağları üzerinde etkili olan fiziki ve beşeri etkenleri inceler.
Tarım Coğrafyası: Tarımın insan yaşamındaki önemini, tarımı etkileyen doğal ve kültürel etkenleri inceler. Ayrıca tarım tipleri, tarım ürünleri ve bunların yetişme şartları ile dağılışını araştırır.
Turizm Coğrafyası: Turizmi etkileyen doğal koşulları, turizmin önemini ve kollarını inceler.
Tarihi coğrafya: coğrafyanın tarihi ve coğrafi düşüncenin gelişimi üzerinde durur.
Enerji Coğrafyası: Enerji kaynaklarının nasıl oluştuğunu, yeryüzündeki dağılışını ve özelliklerini inceler.
Ticaret Coğrafyası: Ticarete konu olan coğrafi olayların özelliklerini, dağılışını ve nedenlerini inceler.
Sağlık coğrafyası: Çeşitli hastalıkların yeryüzündeki dağılışını ve bunlara etki eden coğrafi faktörleri inceler.
Bölgesel (Yerel, Mevzii) Coğrafya
Bölgeler Coğrafyası: Dünya üzerinde veya bir ülke içinde yer alan her hangi bir bölgenin genel coğrafi özelliklerini inceler.
Ülkeler Coğrafyası: Ülkelerin fiziki, beşeri ve ekonomik coğrafi özelliklerinin tamamını inceler.
Kıtalar Coğrafyası: Kıtaların fiziki, beşeri ve ekonomik coğrafi özelliklerini bir arada inceler.
Bilgi: Beşeri ve ekonomik coğrafya, insan ve insan etkinlikleriyle ilgilenirken, çeşitli bilim dallarından yararlanır. Bu bilim dallarının başlıcaları; antropoloji (insan bilimi), etnoloji (ırk bilimi), sosyoloji (toplum bilimi), demografi (nüfus bilimi), İktisat (ekonomi bilimi), tarih, felsefe, tıp, teknocoğrafya ve İstatistik (veri bilimi)tir.
Bilgiler için teşekür ederim